Ο ώμος είναι η πιο ευκίνητη άρθρωση του σώματος. Σας βοηθά να ανυψώσετε το χέρι σας, να το περιστρέψετε προς πολλές κατευθύνσεις και να φτάσετε αντικείμενα ψηλά πάνω από το κεφάλι σας. Αυτό το μεγαλύτερο εύρος κίνησης, ωστόσο, καθιστά την άρθρωση πιο επιρρεπή σε αστάθεια.
Η αστάθεια του ώμου εμφανίζεται όταν η κεφαλή του βραχιόνιου οστού εκτοπίζεται από τη θέση της εντός της ωμογλήνης της ωμοπλάτης. Αυτό συμβαίνει συνήθως ως αποτέλεσμα ξαφνικού τραυματισμού, όπως πτώση ή ατύχημα.
Μετά το πρώτο εξάρθρημα, η άρθρωση του ώμου γίνεται ασταθής και είναι ευάλωτη σε επαναλαμβανόμενα εξαρθρήματα. Όταν ο ώμος είναι χαλαρός εμφανίζονται χρόνια υποτροπιάζοντα εξαρθρήματα και η πάθηση είναι γνωστή ως χρόνια αστάθεια του ώμου.

Λίγη ανατομία…….
Η άρθρωση του ώμου αποτελείται από τρία οστά:
- Το βραχιόνιο οστό
- Την ωμοπλάτη και
- Την κλείδα
Η κεφαλή του βραχίονα προσαρμόζεται εντός μιας ρηχής υποδοχής στην ωμοπλάτη, γνωστή ως ωμογλήνη. Ο ισχυρός συνδετικός ιστός, που ονομάζεται κάψα της άρθρωσης του ώμου, είναι ένα σύστημα συνδέσμων, που διατηρεί την κεφαλή του βραχιονίου εντός της ωμογλήνης. Ο ώμος βασίζεται επίσης στους δυνατούς τένοντες και μύες του στροφικού πετάλου, ώστε να παραμείνει σταθερός.

Ποια είναι τα αίτια της αστάθειας του ώμου και των χρόνιων υποτροπιάζοντων εξαρθρημάτων;
Υπάρχουν δύο συνήθη αίτια που μπορεί να οδηγήσουν σε αστάθεια της άρθρωσης του ώμου:
- Εξάρθρημα ώμου
Ο σοβαρός τραυματισμός ή εξελκυσμός είναι συχνά η αιτία ενός πρώτου εξαρθρήματος του ώμου. Κατά το τραυματισμό, προκαλούνται κακώσεις σε διάφορα ανατομικά στοιχεία, όπως ρήξη του επιχείλιου χόνδρου της ωμογλήνης (βλάβη Bankart), συμπιεστικό κάταγμα της κεφαλής του βραχιονίου (βλάβη Hill-Sachs) και ρήξη της κάψας και των τενόντων της άρθρωσης. Λόγω των κακώσεων αυτών, η άρθρωση μπορεί να εμφανίσει αστάθεια και επαναλαμβανόμενα εξαρθρήματα, ειδικά όταν το άκρο φέρεται σε απαγωγή και έξω στροφή.
- Σύνδρομο υπερελαστικότητας
Μερικά άτομα με αστάθεια του ώμου δεν έχουν εμφανίσει ποτέ εξάρθρημα. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ασθενείς έχουν χαλαρότερους συνδέσμους στους ώμους τους. Όταν αυτή η αυξημένη χαλαρότητα είναι απλώς η φυσιολογική ανατομία, ονομάζεται υπερελαστικότητα. Μερικές φορές, η χαλαρότητα είναι αποτέλεσμα επαναλαμβανόμενων κινήσεων του ώμου πάνω από το ύψος του κεφαλιού. Η κολύμβηση, το τένις και το βόλεϊ είναι μεταξύ των αθλημάτων που απαιτούν συχνά τέτοιες κινήσεις και μπορεί να καταπονήσουν τους συνδέσμους του ώμου, όπως και πολλά επαγγέλματα που απαιτούν τη συχνή ανύψωση του άνω άκρου. Οι χαλαρότεροι σύνδεσμοι μπορεί να κάνουν δύσκολη τη διατήρηση της σταθερότητας του ώμου. Ένας ασταθής ώμος μπορεί να εμφανίσει εξάρθρημα χωρίς ιστορικό τραυματισμού, με κινήσεις χαμηλής ενέργειας, που μπορεί εξίσου εύκολα να επανεμφανιστεί.

Ποια είναι η συμπτωματολογία της αστάθειας του ώμου;
Τα συχνότερα συμπτώματα της χρόνιας αστάθειας του ώμου περιλαμβάνουν:
- Επαναλαμβανόμενα εξαρθρήματα ώμων
- Συχνά υπεξαρθρήματα με συνοδό άλγος
- Μια επίμονη αίσθηση χαλαρότητας κι επικείμενου εξαρθρήματος
- Συνοδό άλγος κατά τις κινήσεις του βραχιονίου εκτός της ωμογλήνης.
Πώς γίνεται η διάγνωση της αστάθειας του ώμου;
Συνήθως, η διάγνωση μπορεί να γίνει μόνο με τη φυσική εξέταση του ασθενή και τη λήψη του ιατρικού ιστορικού. Συγκεκριμένες εξετάσεις βοηθούν τον γιατρό σας να εκτιμήσει την αστάθεια στον ώμο σας, όπως το σχετικά απλό «test φόβου για επικείμενο εξάρθρημα», όπου ο ασθενής ξαπλώνει σε ύπτια θέση, ο αγκώνας και ο ώμος φέρονται σε γωνία 90ο και γίνεται σταδιακή έξω στροφή του ώμου. Στο θετικό test ο ασθενής αντιδρά και αντιστέκεται στη μετακίνηση του άκρου από φόβο για πιθανό επικείμενο εξάρθρημα.
Ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει και απεικονιστικές εξετάσεις για να επιβεβαιώσει τη διάγνωσή σας και να εντοπίσει τυχόν άλλες παθολογίες. Οι ακτινογραφίες μπορούν να δείξουν τυχόν τραυματισμούς στα οστά της άρθρωσης του ώμου σας, ενώ η μαγνητική τομογραφία και το μαγνητικό αρθρογράφημα, παρέχουν λεπτομερείς εικόνες των μαλακών ιστών και μπορεί να βοηθήσει τον γιατρό σας να εντοπίσει τραυματισμούς στους συνδέσμους και τους τένοντες που περιβάλλουν την άρθρωση του ώμου.
Ποια είναι η θεραπεία της αστάθειας του ώμου και του χρόνιου υποτροπιάζοντος εξαρθρήματος;
Συντηρητική προσέγγιση
- Τροποποίηση δραστηριότητας: Πρέπει να κάνετε κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής σας και να αποφύγετε δραστηριότητες που επιδεινώνουν τα συμπτώματά σας.
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ): Τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως η ασπιρίνη, η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη μπορούν να μειώσουν τον πόνο και το οίδημα μετά από τραυματικό εξάρθρημα.
- Φυσικοθεραπεία: Η ενδυνάμωση των μυών του ώμου μπορεί να αυξήσει τη σταθερότητα της άρθρωσης.
Η συντηρητική αντιμετώπιση δεν φέρνει συνήθως θεμιτά αποτελέσματα και δεν μπορεί να επιδιορθώσει τις βλάβες που έχουν ήδη γίνει στην άρθρωση. Είναι, λοιπόν, συχνή η εμφάνιση υποτροπών και για αυτό τις περισσότερες φορές την τελική λύση δίνει η χειρουργική αντιμετώπιση της αστάθειας.
Αρθροσκόπηση ώμου
Η αρθροσκόπηση είναι μια ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση για την επιδιόρθωση των ανατομικών βλαβών ενός ώμου με αστάθεια. Ανατομικές δομές που έχουν υποστεί κάκωση επανακαθηλώνονται στην αρχική τους θέση με τη χρήση ειδικών ραμμάτων και αγκυρών. Ως αποτέλεσμα, επιτυγχάνεται η αποκατάσταση της σταθερότητας της άρθρωσης του ώμου.

ΑΓΡΑΦΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ