Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια ευρέως διαδεδομένη πάθηση του μυοσκελετικού συστήματος και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε άρθρωση του σώματος, αλλά πιο συχνά αναπτύσσεται σε αρθρώσεις που φέρουν βάρος, όπως το ισχίο. Αποτελεί έναν εκφυλιστικό τύπο αρθρίτιδας, που εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω, αν και μπορεί να εμφανιστεί και σε νεότερα άτομα.
Στην οστεοαρθρίτιδα, ο χόνδρος στην άρθρωση του ισχίου σταδιακά φθείρεται με την πάροδο του χρόνου. Καθώς ο χόνδρος φθείρεται, ο προστατευτικός χώρος της άρθρωσης, μεταξύ των οστών, μειώνεται. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε τριβή των οστών, φθορά κι εκφύλισή τους. Για να αναπληρωθεί ο χαμένος χόνδρος, τα κατεστραμμένα οστά μπορεί να αρχίσουν να αναπτύσσονται προς τα έξω και να σχηματίζουν οστικές προεξοχές, που ονομάζονται οστεόφυτα.
Η οστεοαρθρίτιδα του ισχίου προκαλεί πόνο και δυσκαμψία και μπορεί να δυσκολέψει τις καθημερινές δραστηριότητες του ασθενή. Είναι μια πάθηση που επιδεινώνεται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, και για αυτό το λόγο η έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη αντιμετώπισή της είναι πολύ βασικά στοιχεία, που καθορίζουν την πορεία που θα ακολουθήσει. Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για την οστεοαρθρίτιδα, υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές, που βοηθούν στη διαχείριση του πόνου και στη διατήρηση καλού επιπέδου δραστηριότητας.
Λίγη ανατομία….
Το ισχίο είναι μια από τις μεγαλύτερες αρθρώσεις του σώματος και είναι άρθρωση «μπάλας και υποδοχής». Η υποδοχή σχηματίζεται από την κοτύλη, η οποία αποτελεί μέρος του οστού της λεκάνης. Η μπάλα είναι η μηριαία κεφαλή, η οποία είναι το άνω άκρο του μηριαίου οστού. Οι επιφάνειες των οστών της μπάλας και της υποδοχής καλύπτονται από αρθρικό χόνδρο, μια λεία, ολισθηρή ουσία που επικαλύπτει και προστατεύει τα οστά, επιτρέποντας την εύκολη και ευρεία κίνηση της άρθρωσης. Η επιφάνεια της άρθρωσης καλύπτεται από μια λεπτή επένδυση που ονομάζεται αρθρικός υμένας. Σε ένα υγιές ισχίο, ο αρθρικός υμένας παράγει μια μικρή ποσότητα υγρού που λιπαίνει τον χόνδρο και βοηθά στην κίνηση.
Ποια είναι τα κυριότερα αίτια της οστεοαρθρίτιδας του ισχίου;
Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια προοδευτική εκφυλιστική νόσος και ορισμένοι επιβαρυντικοί παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισής της είναι:
- Ηλικία > 50 ετών
- Οικογενειακό ιστορικό οστεοαρθρίτιδας
- Προηγούμενος τραυματισμός στην άρθρωση του ισχίου
- Παχυσαρκία
- Αναπτυξιακή δυσπλασία του ισχίου
Ποια είναι τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας του ισχίου;
Το πιο κοινό σύμπτωμα της οστεοαρθρίτιδας του ισχίου είναι ο πόνος. Αυτός ο πόνος αναπτύσσεται αργά και επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου, αν και είναι, επίσης, δυνατή η οξεία έναρξή του. Ο πόνος και η δυσκαμψία είναι πιο έντονα το πρωί ή μετά από παρατεταμένη ανάπαυση. Με την πάροδο του χρόνου, τα επώδυνα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται πιο συχνά. Πρόσθετα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πόνο στη βουβωνική χώρα ή στο μηρό που ακτινοβολεί στους γλουτούς ή στο γόνατό
- Πόνο που εκδηλώνεται κατά την έντονη δραστηριότητα
- Δυσκαμψία της άρθρωσης του ισχίου
- «Κλείδωμα» της άρθρωσης και ένας θόρυβος τριξίματος (crepitus) κατά την κίνησή της, που προκαλείται από χαλαρά θραύσματα χόνδρου εντός αυτής
- Μειωμένο εύρος κίνησης της άρθρωσης του ισχίου, που επηρεάζει την ικανότητα βάδισης και μπορεί να προκαλέσει χωλότητα
- Αυξημένο πόνο στις αρθρώσεις σε αυξημένη υγρασία περιβάλλοντος
Πώς γίνεται η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας του ισχίου;
Η διάγνωση τίθεται με την κλινική εξέταση, το ιστορικό του ασθενούς και τις απλές ακτινογραφίες ισχίου, όπου διαπιστώνεται η στένωση του μεσάρθριου διαστήματος και η ύπαρξη οστεοφύτων.
Ποια είναι η θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας του ισχίου;
Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για την οστεοαρθρίτιδα, υπάρχει μια σειρά από θεραπευτικές επιλογές που θα βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου και στη βελτίωση της κινητικότητας.
Συντηρητική Θεραπεία
- Τροποποιήσεις τρόπου ζωής: Ορισμένες αλλαγές στην καθημερινή σας ζωή μπορούν να προστατεύσουν την άρθρωση του ισχίου και να επιβραδύνουν την πρόοδο της οστεοαρθρίτιδας.
- Ελαχιστοποίηση δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν την κατάσταση, όπως το ανέβασμα σκάλας.
- Η μετάβαση από δραστηριότητες υψηλής πρόσκρουσης (όπως τζόκινγκ ή τένις) σε δραστηριότητες χαμηλότερου αντίκτυπου (όπως κολύμπι ή ποδηλασία) θα ασκήσει λιγότερο στρες στην άρθρωση του ισχίου.
- Η απώλεια βάρους μπορεί να μειώσει το στρες που ασκείται στην άρθρωση του ισχίου, με αποτέλεσμα λιγότερο πόνο και καλύτερη λειτουργικότητα.
- Φυσικοθεραπεία: Συγκεκριμένες ασκήσεις μπορούν να βοηθήσουν στην αύξηση του εύρους κίνησης και της ευλυγισίας, καθώς και στην ενίσχυση των μυών στο ισχίο και το πόδι.
- Φάρμακα: Εάν ο πόνος επηρεάζει την καθημερινότητα του ασθενή, ο γιατρός μπορεί να προσθέσει φαρμακευτική αγωγή στη θεραπευτική προσέγγιση.
Χειρουργική θεραπεία
Ο θεράπων ορθοπεδικός μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση, εάν ο πόνος από την αρθρίτιδα προκαλεί αναπηρία και δεν ανακουφίζεται με τη συντηρητική προσέγγιση. Η χειρουργική επέμβαση εκλογής είναι η ολική αρθροπλαστική ισχίου, κατά την οποία αφαιρείται η κατεστραμμένη μηριαία κεφαλή και οι εκφυλισμένες επιφάνειες της άρθρωσης του ισχίου, για να αντικατασταθούν από τεχνητές προθέσεις που θα αποκαταστήσουν τη λειτουργία του ισχίου.
ΑΓΡΑΦΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ